گیتار الکتریک چیست؟
گیتار الکتریک یک نوع ساز است که به وسیلهٔ الکترومغناطیسی برای تولید صدا استفاده میشود. در برخلاف گیتارهای بیصدا، که صدا را از طریق لرزشهای مکانیکی سیمها تولید میکنند، این نوع گیتار از سیگنالهای الکتریکی برای ایجاد صدا استفاده میکند.
همانطور که در دوره آموزش گیتار در کرج توضیح دادیم گیتار الکتریک شامل چندین بخش است. بخش اصلی گیتار بدنهٔ جامد است که معمولاً از چوب سختی مانند نئون، آلدر یا ماهوگانی ساخته شده است. در بدنهٔ گیتار الکتریک، یک سیستم پیکاپ (Pickup) نصب شده است که وظیفهٔ تبدیل لرزش سیمهای گیتار به سیگنال الکتریکی را دارد.
پیکاپها از میلههای فلزی و سیمهای نیکل، آلیاژ آلومینیوم یا فولاد ساخته شده اند و میلههای فلزی در نزدیکی سیمهای گیتار قرار دارند تا لرزش سیمها را تشخیص دهند و به سیگنال الکتریکی تبدیل کنند.
سیگنال الکتریکی که توسط پیکاپها ایجاد میشود، به یک مدار الکتریکی به نام الکترونیک گیتار منتقل میشود. در اینجا، سیگنال تقویت و پردازش میشود و به وسیلهٔ یک تقویتکنندهٔ گیتار به صدا تبدیل میشود. تقویتکنندهٔ گیتار نقش مهمی در تقویت و شکلدهی به سیگنال الکتریکی و تولید صداهای گوناگون دارد.
گیتار الکتریک به دلیل صدای قوی و قابل تغییر، وسیعی از سبکهای موسیقی مانند راک، بلوز، جاز و فانک را پوشش میدهد. همچنین، امکاناتی مانند استفاده از افکتهای صوتی، وجود شماتیکهای گوناگون و قابلیت اتصال به سیستمهای صوتی نیز گیتار الکتریک را به یکی از سازهای محبوب در دنیای موسیقی تبدیل کرده است.
تاریخچه گیتار الکتریک تا به امروز؟
تاریخچه گیتار الکتریک به دههٔ ۱۹۳۰ بازمیگردد. در آن زمان، توسط چند نفر به صورت مستقل، تلاشهایی برای توسعهٔ سازی که قابلیت تولید صداهای الکتریکی را داشت، انجام شد. اما واقعیت این است که اختراع این گیتار برای یک نفر به اختصار نمیشود، بلکه نتیجهٔ تکاملهای پیوسته و همکاری بین چندین اختراعگر است.
یکی از اولین تلاشهای مهم توسط لوتسیانو برتالی در سال ۱۹۳۱ صورت گرفت. او گیتار خود را به وسیلهٔ تقویتکنندهٔ مغناطیسی به نام “پیکاپ” متصل کرد تا بتواند صدای الکتریکی تولید کند. در سال ۱۹۳۶، گیبسون نیز گیتار الکتریک اول خود را با نام “گیتار الکتریک ES-150” معرفی کرد. این گیتار دارای پیکاپی به نام “سوپر ۲۰۰” بود که توسط شرکت “روپر” ساخته شده بود.
در دههٔ ۱۹۴۰، شرکت “فندر” (Fender) توسط لئو فندر تأسیس شد و مجموعهٔ اولیهٔ شرکت را عرضه کرد. مدل “تلکاستر” (Telecaster) در سال ۱۹۵۱ و مدل “استراتوکاستر” (Stratocaster) در سال ۱۹۵۴ به بازار عرضه شدند. این دو مدل، به عنوان دو مدل محبوب و معروف در دنیای گیتارهای الکتریک شناخته میشوند و تأثیر قابل توجهی بر روی توسعهٔ موسیقی راک داشتند.
در سالهای بعد، شرکتها و سازندگان دیگری مانند جیبسون (Gibson)، برند (Burns) و ریکنباکر (Rickenbacker) نیز به تولید گیتارهای الکتریک مشهور پرداختند. علاوه بر آن، تکنولوژیهای جدید مانند مدارهای تقویت صوت، افکتهای صوتی و سیستمهای MIDI نیز به گیتارهای الکتریک اضافه شد.
در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، تکنولوژی دیجیتال و اتصال به اینترنت نهمچنین، تکنولوژی دیجیتال و اتصال به اینترنت نیز تأثیر قابل توجهی بر روی این نوع گیتار داشته است. امروزه، گیتارهای الکتریک مجهز به امکانات مانند سیستمهای پیشرفتهٔ پیکاپ، صفحات لمسی، افکتهای دیجیتال، اتصال به کامپیوتر و نرمافزارهای موسیقی مانند شبیهسازهای تقویتکنندهها و ضبط صوتی هستند. همچنین، فناوریهای جدیدی مانند گیتارهای الکتریک هیبریدی که از ترکیب سیگنالهای الکتریکی و مکانیکی استفاده میکنند، نیز به وجود آمدهاند.
به طور کلی، تاریخچهٔ این گیتار نشان میدهد که این ساز از ابتدا تا به امروز تحولات و پیشرفتهای فراوانی را تجربه کرده و به یکی از سازهای اصلی و محبوب در دنیای موسیقی مدرن تبدیل شده است.
مخترع گیتار الکتریک چه کسی بود؟
مخترع گیتار الکتریک بسیاری از اختراعات و تکاملهای مرتبط با این ساز توسط چندین نفر صورت گرفته است. اما اگر به اختراع گیتار الکتریک به معنای توسعهٔ اولین گیتار الکتریک تجاری قابل قبول اشاره کنیم، آن را میتوان به لئو فندر (Leo Fender) نسبت داد.
لئو فندر، تأسیسکنندهٔ شرکت “فندر” (Fender) بود که در دههٔ ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، دو مدل بسیار معروف و محبوب گیتار الکتریک را به بازار عرضه کرد. مدل “تلکاستر” (Telecaster) در سال ۱۹۵۱ و مدل “استراتوکاستر” (Stratocaster) در سال ۱۹۵۴ به ترتیب معرفی شدند. این دو مدل در جهان موسیقی الکتریک به عنوان دو ساز معروف و تأثیرگذار شناخته میشوند.
لئو فندر با ارائهٔ طراحیهای نوآورانه و استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، نقش مهمی در توسعهٔ صنعت گیتار الکتریک و تشکیل صدایی منحصر به فرد در دنیای موسیقی داشت. او به عنوان یکی از بزرگترین مخترعان و کارآفرینان در صنعت موسیقی شناخته میشود و تأثیر قابل توجهی بر روی تکامل گیتار الکتریک داشته است.
روند طراحی و ساخت گیتار های الکتریک
روند طراحی و ساخت گیتارهای الکتریک شامل چندین مرحله و عوامل مختلف است. در ادامه، مراحل اصلی در طراحی و ساخت گیتارهای الکتریک را شرح خواهم داد:
1. طراحی و نقشهکشی: مرحلهٔ اول در ساخت گیتار الکتریک، طراحی و نقشهکشی است. در این مرحله، طراحان ساز با توجه به نیازها و خواستههای موسیقیدانان، شکل، سایز، جزئیات فنی و ساختار ساز را طراحی میکنند. آنها از نرمافزارهای طراحی کمک میگیرند و نقشههای دقیقی را برای مراحل بعدی تولید ایجاد میکنند.
2. انتخاب و آمادهسازی مواد: موادی مانند چوب، فلزات، سیمهای الکتریکی، پیکاپها و سایر قطعات مورد نیاز برای ساخت گیتار الکتریک انتخاب و آماده میشوند. استفاده از چوبهای با کیفیت، مانند آلدر، ماهوگانی و جاقاراندا، در ساخت بدنه گیتار الکتریک بسیار رایج است.
3. ساخت بدنه: در این مرحله، بدنه گیتار الکتریک با استفاده از چوبهای انتخاب شده ساخته میشود. برش، حفر و شکلدهی به بدنه براساس نقشههای طراحی و با استفاده از ابزارهای مخصوص صورت میگیرد. سپس، بدنه صاف و صداخوش شده و ممکن است با رنگآمیزی و پوششدهی ویژهای تکمیل شود.
4. نصب قطعات الکتریکی: در این مرحله، قطعات الکتریکی مانند پیکاپها، مدارها، کنترلها و سیمهای الکتریکی روی بدنه گیتار نصب میشوند. این قطعات برای تبدیل ارتعاشات سیمهای زنگی به سیگنال الکتریکی و انتقال آن به تقویتکننده استفاده میشوند.
5. نصب گردن و تانتالوم: در این مرحله، گردن (نیمتنه) و تانتالوم (تختهای که فشردهسازی سیمهای زنگی را برعهده میگیرد) روی بدنه نصب میشوند. گردن شامل منچستر (قسمت بالایساز)، دستهبندی (قسمتی که نوازنده در آن انگشتان خود را قرار میدهد) و تیرهای تنظیم (برای تنظیم سطح رویه نوازندگی) است.
6. نصب تعلیق و پل: تعلیق (بازویی که پیکاپها را نگه میدارد) و پل (جایی که سیمهای زنگی روی آن قرار میگیرند) روی بدنه گیتار نصب میشوند. این قطعات نقش مهمی در تنظیم و تثبیت سیمهای زنگی و انتقال ارتعاشات به بدنه ساز دارند.
7. نصب مکانیزم تنظیم کشش سیمها: مکانیزمی که به نوازنده امکان تنظیم کشش سیمهای زنگی را میدهد روی گردن نصب میشود. این مکانیزم به نام تنظیم کننده برای تغییر کشش سیمها و تنظیم سطح صدای ساز استفاده میشود.
8. تنظیم و تعمیرات نهایی: پس از نصب تمامی قطعات، گیتار الکتریک تنظیم و تست میشود. تنظیمات شامل تنظیم ارتفاع سیمهای زنگی نسبت به منچستر، تنظیم سطح فشار سیمهای زنگی روی تانتالوم، تنظیم کشش سیمها و تنظیمات دیگر است. در صورت نیاز، تعمیرات نهایی نیز انجام میشود تا ساز برای نوازندهٔ نهایی آماده شود.
مراحل بالا تنها یک نمونه از روند طراحی و ساخت گیتارهای الکتریک است و ممکن است در ساختارها و مدلهای مختلف تفاوت داشته باشد. همچنین، تکنیکها و فرآیندهای ساخت میتوانند توسط سازندگان و تولیدکنندگان مختلف متفاوت باشند.
معرفی انواع گیتار الکتریک
گیتارهای الکتریک یکی از محبوبترین سازهای موسیقی در جهان هستند و در انواع و مدلهای مختلفی تولید میشوند. در زیر، برخی از انواع رایج گیتارهای الکتریک را معرفی میکنم:
1. گیتار الکتریک استراتوکاستر (Stratocaster): گیتار استراتوکاستر، یا به اختصار استرات، یکی از معروفترین و شناختهشدهترین مدلهای گیتار الکتریک است. طراحی آن شامل بدنهای مستطیلی با دوشاخه، سه پیکاپ، چهار کنترل صدا و یک پل میشود. این گیتار به وسیلهٔ لئو فندر در سال 1954 ابداع شد و توسط بسیاری از نوازندگان مشهور مورد استفاده قرار میگیرد.
2. گیتار الکتریک لسپاول (Les Paul): گیتار لسپاول نیز یکی از مدلهای مشهور گیتار الکتریک است که توسط تِد مککَرتی در همکاری با لِستر ویلیام پاول در سال 1952 طراحی شد. آن دارای بدنهای جامد و ضخیم است و دو پیکاپ همراه با کنترلهای جداگانه برای هر پیکاپ دارد. گیتار لسپاول به دلیل صدای غنی و قدرتمندش، در سبکهای راک و بلوز بسیار محبوب است.
3. گیتار الکتریک تلکاستر (Telecaster): تلکاستر یکی دیگر از مدلهای مشهور گیتار الکتریک است که توسط لئو فندر در سال 1950 ابداع شد. ظاهر ساده و شیک تلکاستر، با بدنهای مستطیلی و دو پیکاپ استفاده میشود. این گیتار به دلیل صدای تمیز و قابل تنظیم خود، در سبکهای کانتری و راک طرفداران زیادی دارد.
4. گیتار الکتریک ایبنز (Ibanez): ایبنز یکی از برندهای معروف تولید کننده گیتارهای الکتریک است. طرحها و مدلهای مختلفی از گیتارهای الکتریک ایبنز وجود دارد که به سبکها و سلیقههای گوناگون نوازندگان پاسخ میدهند. این برند در سبکهای موسیقی مختلفی مانند راک، متال، جاز و فیوژن کاربرد دارد.
5. گیتارالکتریک گیبسون (Gibson): گیبسون یکی از برندهای برجسته در صنعت گیتار الکتریک است. مدلهای مشهوری مانند گیبسون لسپاول (Les Paul) و گیبسون اسجی (SG) را تولید میکند. گیتارهای گیبسون به دلیل صدای قوی، غنی و قابل تنظیمشان، در سبکهای بلوز، راک و متال بسیار محبوب هستند.
6. گیتار الکتریک جازمستر (Jazzmaster): گیتار جازمستر یکی دیگر از مدلهای معروف گیتار الکتریک است که توسط فِندِر در سال 1958 معرفی شد. این گیتار دارای بدنهای بزرگتر و شکیلتر است و دو پیکاپ با صدای گرم و نرم دارد. گیتار جازمستر در سبکهای جاز و پاپ مورد استفاده قرار میگیرد.
7. گیتار الکتریک وایبر (Viper): گیتار وایبر یکی از مدلهای جدیدتر و مدرن گیتارهای الکتریک است. ظاهری زیبا و خاص دارد و برای سبکهای سنگ، متال و هاردراک بسیار مناسب است. این گیتار دارای بدنهای جامد و دو پیکاپ با صدای قوی و تند است.
این تنها چند نمونه از انواع گیتارهای الکتریک هستند و در بازار موسیقی مدلها و برندهای بسیاری وجود دارند. انتخاب گیتار الکتریک به سلیقه و نیاز نوازنده بستگی دارد و مهمترین معیار برای خرید، تست و احساس صدای آن است.
انواع سبک نواختن گیتار الکتریک
گیتار الکتریک در انواع سبکهای موسیقی متنوعی قابل استفاده است. هر سبک موسیقی ممکن است نیازهای خاصی در نواختن گیتار الکتریک داشته باشد، اما در زیر برخی از سبکهای معروف نواختن گیتار الکتریک را معرفی میکنم:
1. راک (Rock): سبک راک یکی از پرطرفدارترین سبکهای موسیقی است که گیتار الکتریک در آن نقش بسیار مهمی دارد. در این سبک، از ریفها (Riffs) و سولوها (Solos) قوی و قابل توجهی استفاده میشود. نوازندگان معروفی مانند جیمی هندریکس (Jimi Hendrix)، جیمی پیج (Jimmy Page) و انگوس یانگ (Angus Young) از گیتار الکتریک در سبک راک بهره میبرند.
2. بلوز (Blues): گیتار الکتریک نقش اساسی در سبک بلوز دارد. نوازندگان بلوز از فنون نواختن مانند بند انگشت (Bend)، ویبراتو (Vibrato) و سلاید (Slide) استفاده میکنند. بی.بی. کینگ (B.B. King)، استو وان ری (Stevie Ray Vaughan) و جانی وینتر (Johnny Winter) از جمله نوازندگان بلوز مشهور هستند که گیتار الکتریک را در این سبک بهره میبرند.
3. جاز (Jazz): گیتار الکتریک در سبک جاز برای ایجاد صداهای لطیف و پرشور مورد استفاده قرار میگیرد. در این سبک، از آکوردها و آرپژها به همراه سولوهای تزئو (Tzetz) استفاده میشود. نوازندگان جاز مانند وس مونگومری (Wes Montgomery)، جان مکلافلین (John McLaughlin) و پت متینی (Pat Metheny) از گیتار الکتریک در اجراهای خود استفاده میکنند.
4. متال (Metal): سبک متال شناخته شده برای صداهای سنگین، تند و مجذوب است. در این سبک، از تکنیکهای نواختن شتابزننده (Palm Muting)، افکتهای واه (Wah) و تَپ (Tapping) استفاده میشود. نوازندگان متال معروفی مانند ادی ون هالن (Eddie Van Halen)، جیمز هِتفیلد (James Hetfield) و دیم بگ (Dimebag Darrell) از گیتار الکتریک در این سبک استفاده میکنند.
5. کانتری (Country): گیتار الکتریک در سببقیهی جملهی شما قطع شده است. در سبک کانتری، گیتار الکتریک به صورت شناختهشدهای استفاده میشود. نوازندگان کانتری از آکوردها، ریفها و سولوها در اجراهایشان استفاده میکنند. برخی از نوازندگان معروف کانتری که از گیتار الکتریک استفاده میکنند عبارتند از برد پیس (Brad Paisley)، کیت اربن (Keith Urban) و برِنت میز (Brent Mason).
علاوه بر این، گیتار الکتریک در سایر سبکهای موسیقی نیز استفاده میشود، مانند پاپ (Pop)، فانک (Funk)، رگه (Reggae) و بسیاری سایر سبکها.
مهم است به یاد داشته باشید که این تقسیمبندیها نمایندهی کلیت سبکها هستند و در واقع سبکهای موسیقی مختلف نوازندگان را به طرق متنوعی به گیتار الکتریک جذب میکنند و ممکن است در اجراهای خود از ترکیبی از این سبکها استفاده کنند.
هزینه تهیه گیتار الکتریک
هزینه تهیه یک گیتار الکتریک ممکن است بسیار متنوع باشد و به عوامل مختلفی وابسته است. در زیر، عواملی که میتوانند قیمت آن را تحت تأثیر قرار دهند را بررسی میکنیم:
1. برند: برندهای مختلف این نوع گیتار با کیفیتها و قابلیتهای متفاوتی عرضه میشوند. برندهای معروف و محبوب ممکن است قیمت بالاتری داشته باشند، در حالی که برندهای کمتر شناخته شده ممکن است قیمتی مقرون به صرفهتر داشته باشند.
2. مواد استفاده شده: گیتار الکتریکها از مواد مختلفی ساخته میشوند. استفاده از مواد با کیفیت و گران قیمت میتواند قیمت را افزایش دهد. مثلاً، استفاده از خشابهای فلزی، توپهای پیکاپ با کیفیت بالا و بدنههای چوبی ارزشمند میتواند قیمت را افزایش دهد.
3. سطح کیفیت: گیتارهای الکتریک در سطوح کیفیت مختلفی عرضه میشوند. گیتارهای حرفهای با قابلیتها و صدای بیشتر ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند نسبت به گیتارهای مبتدی یا میانرده.
4. ویژگیهای خاص: برخی گیتارهای الکتریک دارای ویژگیهای خاصی مانند سیستم تقویت صدا (پریآمپ) یا تکنولوژیهای نوآورانه میباشند. این ویژگیها ممکن است هزینه را افزایش دهند.
5. بازار محلی: قیمت گیتار ممکن است در بازارهای مختلف و در کشورهای مختلف متفاوت باشد. عواملی مانند نرخ ارز، عوامل مالی و هزینههای حمل و نقل ممکن است قیمت را در هر بازار به شکل متفاوتی تحت تأثیر قرار دهند.
به طور کلی، قیمت گیتار الکتریک میتواند از چند صد دلار تا چند هزار دلار (یا بیشتر) متغیر باشد. برای دستیابی به یک گیتار مناسب، بهتر است با مغازههای موسیقی محلی یا وبسایتهای معتبر موسیقیمتخصص در این زمینه مشورت کنید تا بتوانید اطلاعات دقیقتری درباره هزینه تهیه گیتار الکتریک در بازار فعلی بدست آورید.
برندهای گیتار الکتریک
در بازار ، برندهای مختلفی وجود دارد که هر یک با ویژگیها و شهرت خاص خود مشهور هستند. برخی از برندهای معتبر گیتار الکتریک عبارتند از:
1. Fender: فندر یکی از قدیمیترین و معروفترین برندها است. آنها مدلهایی مانند Stratocaster و Telecaster را تولید میکنند و در سبکهای مختلف موسیقی، از جمله راک و بلوز، بسیار محبوب هستند.
2. Gibson: گیبسون یکی دیگر از برندهای معروف و مورد توجه است. آنها برای مدلهایی مانند Les Paul و SG شناخته شدهاند. گیتارهای گیبسون اغلب در سبکهای سنگ و بلوز استفاده میشوند.
3. Ibanez: ایبانز یک برند ژاپنی است که در طی سالها به شهرت رسیده است. آنها گیتارهای الکتریک بسیار متنوعی در انواع سبکها و قیمتها تولید میکنند. ایبانز به ویژه در سبکهای راک و متال محبوب است.
4. PRS (Paul Reed Smith): پیآراس برندی است که توسط پاول رید اسمیت تأسیس شده است. گیتارهای PRS با طراحیهای زیبا و صدای عالی شناخته میشوند و در سبکهای مختلف موسیقی، از جمله راک و جاز، مورد استفاده قرار میگیرند.
5. ESP: ایاسپی برندی است که در اصل برای ساخت گیتارهای الکتریک متمرکز است. آنها در سبکهای سنگ سنگین و متال بسیار محبوب هستند و توسط بسیاری از گیتاریستهای حرفهای در سراسر جهان استفاده میشوند.
6. Gretsch: گرچ نیز یک برند مشهور است که بیشتر برای گیتارهای الکتریک هالووی بزرگ و صدای گرم و جازی شناخته میشود.
7. Epiphone: اپیفون، بخشی از شرکت گیبسون است و گیتارهای مناسبی را در طیف قیمتها و سبکهای مختلف ارائه میدهد.
این تنها چند نمونه از برندهای معروف هستند و باز هم برندهای دیگری نیز وجود دارندکه ممکن است برای شما جالب باشند. همیشه مهم است که قبل از خرید ، تحقیق کنید و از نظرات و تجربیات دیگران نیز استفاده کنید تا بتوانید گیتاری را پیدا کنید که به سبک و نیازهای شما بیشترین تطابق را داشته باشد.